Rozszerzenie diety dla dziecka

Kategoria: Aktualności
Nie ma lepszego wyboru pokarmu dla noworodka niż mleko matki, z tym chyba każdy się zgodzi. Kiedy jednak noworodek staje się niemowlakiem, a rodzic jest postawiony w obliczu nowego wyzwania jakim niewątpliwie jest rozszerzanie diety dziecka pojawia się nowe pytanie: kiedy i jak to zrobić?

Oficjalne zalecenia mówią nam o tym, że wyłączne karmienie piersią powinno trwać do 6 miesiąca życia dziecka. Tutaj pojawia się pytanie: co dalej, jak wygląda rozszerzanie diety malucha?

Przede wszystkim nie rezygnujemy z karmienia piersią (chyba, że jest to konieczne np. problemy z laktacją itp.), ponieważ kobiecy pokarm zawiera w idealnych stężeniach wszystkie mikroelementy, substancje biologicznie czynne i oczywiście białka, tłuszcze, węglowodany. Dodatkowo unikalną cechą mleka matki jest dynamiczna zmiana składu chemicznego, jego właściwości bioaktywnych dobowo czy też w kolejnych tygodniach laktacji. Dietę rozszerzamy o kolejne produkty już po 6 miesiącu życia.

Od czego zacząć? Pierwszymi pokarmami jakie wprowadzimy powinny być produktu łatwe do spożycia i strawienia np. warzywa, owoce bez dodatku soli i cukru. Powinny mieć zróżnicowane cechy sensoryczne jak np. kolor, smak czy konsystencja. Pewne zalecenia wskazują aby to warzywa były wprowadzane przed owocami ze względu na istnienie naturalnej preferencji do smaku słodkiego. Im szybciej do diety dziecka wprowadzimy warzywa (oczywiście nie wcześniej niż przed 6m-c życia) tym łatwiej będzie ono akceptowało kolejne, szczególnie nowe warzywa w późniejszym wieku (Wardle J et. al. Modifying children’s food preferences: the effects of exposure and reward on acceptance of an unfamiliar vegetable. Eur J Clin Nutr. 2003). Jeśli chodzi o moment, w którym powinniśmy podać pokarm stały najlepszym rozwiązaniem będzie około godzina po karmieniu mlekiem (dziecko nie powinno być ani nasycone, ani głodne dlatego może to być czasem więcej lub mniej niż godzina,  odpowiedni moment należy wyczuć samemu metodą prób i błędów).

Moje dziecko nie chce jeść warzyw! Taki scenariusz jest bardzo realny, należy pamiętać jednak, że na akceptacje nowego smaku przez dziecko największy wpływ ma powtarzalna ekspozycja na pokarm. Musimy więc próbować, czasem nawet kilkanaście razy, podawać dziecku ten sam produkt. Należy pamiętać, że dzieci potrzebują nawet 8-15 prób podania nowej potrawy do jej polubienia. Kilkukrotne podawanie tego samego pokarmu pozwala dziecku lepiej poznać daną potrawę i zmniejsza jego negatywne odczucia. Liczba koniecznych ekspozycji zmniejsza się wraz ze wzrostem zróżnicowania diety. Warto znać ten mechanizm, ponieważ bardzo często niewiedza prowadzi do ograniczenia różnorodności diety dziecka. Nie wolno też zmuszać dziecka do jedzenia ponieważ utrudnia to rozpoznawanie uczucia sytości i głodu, musimy więc ‘wyczuć’ dziecko.

Czy rozszerzanie diety jest konieczne?

Odpowiedź brzmi: TAK. Powinniśmy rozszerzyć dietę dziecka, ponieważ wraz z wiekiem rośnie jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Dziecko potrzebuje więcej energii, białka, cynku, żelaza, witamin, które rozpuszczają się w tłuszczach (A,D,E,K). Posiłki bezmleczne powinny etapami zastępować mleko w taki sposób, by pod koniec 1 roku życia niemowlę otrzymywało maksimum 3 posiłki mleczne.

Co z alergenami i glutenem?

Brak jest przekonywujących badań według ESPGHAN (2007) czy dowodów naukowych na to,  że unikanie lub odwlekania w czasie wprowadzania pokarmów potencjalnie alergizujących takich jak np. ryby, jaja, orzechy zmniejsza częstość alergii u dzieci z grupy ryzyka wystąpienia alergii oraz u dzieci nie obciążonych takim ryzykiem. Podobnie według PTGHiŻD (2014) oraz AAP (2009) nie ma wskazań do eliminowania tych pokarmów.

W kwestii glutenu (produkty, które go zawierają to np. chleb, makaron, pszenica itp.) aktualne zalecenia (PTGHiŻD 2016) potwierdzają, że produkty zawierające gluten  mogą być wprowadzane do diety niemowląt podobnie jak inne produkty uzupełniające, w dowolnym momencie rozszerzania diety, w 1 roku życia. Niestety karmienie piersią nie wywiera efektu ochronnego, co nie oznacza, że trzeba z niego rezygnować, a wręcz przeciwnie!

Nie podawaj niemowlakowi:

- cukru (innych słodzideł oraz słodzików)
- soli (śladowe ilości są obecne w gotowych produktach)
- żywności wysoko przetworzonej np. fastfoody
- miodu (do końca 1roku życia)
- grzybów
- mleka koziego i owczego, krowie po 1 roku życia
- napoju ryżowego (zawartość arsenu)
- kopru włoskiego

- Temat jest obszerny i zdaję sobie z tego sprawę, dlatego liczę na komentarze i zainteresowanie z Waszej strony! Metod rozszerzania diety jest kilka, a najciekawszą według mnie jest BLW, dlatego jeśli chcecie kolejnych artykułów dajcie znać. Chętnie rozwinę kilka wątków w komentarzach, jeśli tylko będą pytania.

Specjalista ds. odżywiania
Piotr Tomeczek

Zachęcamy Państwa do współtworzenia nowego działu i zadawanie pytań w komentarzach, na fanpage Gabinetu ACTIV-MED oraz przesyłanie ich drogą mailową na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. .